Næste gaat het perspectief op gerecyclede materialen in de bouw veranderen

Wilt u zien hoe circulair bouwen eruit kan zien, houd dan het secundaire bouwen in de gaten. Hier laat het circulaire ontwerp- en bouwbedrijf Næste zien, hoe loodsen op grote schaal kunnen worden gebouwd - uitsluitend met gerecyclede bouwmaterialen en restmateriaal uit de primaire bouwsector. Het potentieel is enorm, zegt oprichter Niels Jakubiak Andersen.

20.05.2024
Photo: Darewhan Amin
Niels Jakubiak Andersen, oprichter van het ontwerp- en bouwbedrijf Næste.

Het sloopbedrijf Tscherning weet als geen ander hoeveel goede bouwmaterialen er jaarlijks verloren gaan. Dus toen het bedrijf zijn kantoorruimtes moest uitbreiden, was het vanzelfsprekend om anders en creatiever te denken.

Medewerkers en bezoekers zien nu het resultaat in de vorm van het gerenoveerde hoofdkantoor van Tscherning, dat is gebouwd met gerecyclede materialen – waaronder een Troldtekt akoestisch plafond dat in het voormalige industriële gebouw bewaard is gebleven.

Het project is genomineerd voor de Renovatieprijs 2024 en omvat onder andere twee zeer bijzondere vergaderruimtes in het hoofdkantoor van Tscherning.

– "Het zijn eerder ontmoetingsruimten die in de grote open kantoorruimte staan. Ze zijn voornamelijk gemaakt van materialen uit de eigen sloopactiviteiten van Tscherning – zoals hout, planken en bakstenen, maar ook afgekeurde akoestische platen van Troldtekt die overigens in de hele verbouwing zijn gebruikt en niet alleen in de vergaderruimtes", legt Niels Jakubiak Andersen uit, eigenaar en directeur van het ontwerp- en bouwbedrijf Næste.

Niels Jakubiak Andersen was partner van Krydsrum Arkitekter A/S toen hij in 2018 besloot Næste op te richten. Het doel van het bedrijf was om de manier waarop we onze hulpbronnen gebruiken, ontwerpen, bouwen en samenwerken in de bouw- en constructiesector te veranderen. Niets minder.

Met de hulp van partners zoals Enemærke & Petersen, Lejerbo en Tscherning en de steun van Realdania kwam de businesscase tot stand doordat het bedrijf de blik op het secundaire bouwen richtte. Ze bundelden hun krachten om het potentieel van het bouwen van loodsen met restmaterialen te bewijzen, die anders zouden worden gebruikt voor energie of worden vermalen.

Oude loodsen blijven bestaan als bijzondere vergaderruimtes in het hoofdkantoor van Tscherning.

Lage documentatievereisten in secundaire bouw

Onder secundaire bouw wordt verstaan afval- en fietsenstallingen, garages, carports, bijgebouwen, serres, oranjerieën en soortgelijke onverwarmde gebouwen. En Næste richtte zich juist op het specialiseren in architectonisch ontworpen oplossingen voor loodsen:



"Secundaire bouw vereist minder documentatie van de eigenschappen van materialen, dus hier kunnen we wel bouwen met gerecyclede materialen. En dat is noodzakelijk om hergebruik op grote schaal in de sector te kunnen implementeren", legt Niels Jakubiak Andersen uit.

Als je denkt dat secundair bouwen beperkt is, heb je het mis.

– "Je kunt je afvragen of loodsen nuttig zijn, maar in Denemarken bouwen we 500.000 vierkante meter loods per jaar. Dit is een vrij aanzienlijke omvang, waarbij tegenwoordig gewoonlijk nieuw staal of hout wordt gebruikt. Als we dat vergelijken met de 400.000 ton zuiver hout die jaarlijks als bouwafval eindigt, waarom verbranden we dat hout dan in plaats van het te gebruiken als vervanging voor nieuwe hulpbronnen in de secundaire bouw? vraagt Niels Jakubiak Andersen.

Hij benadrukt dat niet al die 400.000 ton hout geschikt is voor hergebruik, maar zelfs als je conservatief schat dat slechts een kwart kan worden hergebruikt, levert dat nog steeds 100.000 ton hout op dat jaarlijks en alleen al in Denemarken kan worden hergebruikt.

– "Dus de redenering is dat we het hergebruik in de bouw kunnen opschalen door dit mee te nemen in de secundaire constructies en de nieuwe en meer belastende materialen te reserveren voor die plekken waar ze daadwerkelijk een meerwaarde bieden", zegt hij.

Oud hout is van hoge kwaliteit

Niels Jakubiak Andersen maakt er geen geheim van dat hij en het bedrijf Næste ook een taak hebben om vooroordelen in de bouw aan te pakken en uit te dagen:

– "We worden geconfronteerd met zorgen die we serieus moeten nemen. Bijvoorbeeld over de kwaliteit van bouwen met gerecyclede materialen. Hoe ziet de samenleving eruit als we bouwen met afval? Dat klinkt niet prettig, wel? Het antwoord op deze bezorgdheid is dat het gaat om waar we de gerecyclede materialen gebruiken, en specifiek als we het hebben over gerecycled hout, dan is de kwaliteit eigenlijk hoger dan wanneer we nieuw hout gebruiken, legt hij uit.

Dat veel gerecycled hout van hogere kwaliteit is, hangt samen met de huidige intensieve houtproductiemethoden en het hogere CO2-gehalte in de atmosfeer:

– Een groot deel van ons gerecycled hout komt uit de tijd dat hout langzaam groeide. Dat wil zeggen dat het een dichtere kernstructuur heeft dan veel van het nieuwe hout dat tegenwoordig verkrijgbaar is. Probeer maar eens een oud stuk hout te wegen ten opzichte van een nieuw stuk hout van dezelfde grootte en voel het verschil in gewicht. Door de dichtere kernstructuur absorbeert het minder vocht, legt hij uit.



Ongegronde bezorgdheid over de voorraad

Hoewel het voor Niels Jakubiak Andersen van cruciaal belang is om zijn collega's in de bouwsector ervan te overtuigen dat bouwen met gerecyclede materialen geen slechtere kwaliteit betekent, stelt hij zich ook vaak zorgen over de leveringszekerheid:

– Elke grote opdrachtgever die overweegt om 50 loodsen te bouwen, vraagt zich waarschijnlijk af of wij op tijd kunnen leveren in een gelijkmatige goede kwaliteit. Het antwoord ligt juist in die 100.000 ton afvalhout die geschikt is voor hergebruik per jaar, want dat kan bijna twee keer de behoefte aan loodsen in Denemarken dekken, zegt hij.

Hier spelen de grote sloopbedrijven, zoals Tscherning, Kingo Karlsen, Søndergaard Nedrivning, en anderen een cruciale rol, legt Niels Jakubiak Andersen uit.

– Het begint bij de sloop. Hier zijn de grote sloopbedrijven begonnen met selectieve sloop – dus het verwijderen van materialen voor hergebruik. Op die manier krijgen we een supply chain van sloop naar ons, die het afvalhout als grondstof afneemt en gebruikt, zegt hij, en voegt eraan toe dat er ook in 2024 wetgeving op komst is over selectieve sloop.

Plafonds met Troldtekt akoestische panelen in kantoorgebouwen
Het gerenoveerde hoofdkantoor van Tscherning is ingeschreven voor de Renoveerprijs 2024.

Afscheid van het perfectieparadigma

Niels Jakubiak Andersen heeft op dit moment geen ambities om gerecycled hout en timmerhout noodzakelijk ook naar de primaire bouw te laten gaan. Hij wijst erop dat het eigenlijk al voldoende zou zijn om te beginnen met secundaire bouw, waarin het meeste bruikbare bouwafval kan worden afgenomen, en dan zonder het risico te lopen problemen te creëren met een bepaald binnenklimaat enz.

Tegelijkertijd wijst hij erop dat bij een toename van het hergebruik van bouwmaterialen ook een groot deel van de afgekeurde materialen uit de industriële productie van bouwmaterialen zou kunnen worden gebruikt, bijvoorbeeld door hout te modificeren zodat het weerbestendig wordt in het Deense klimaat.

– "80 procent van wat wordt afgekeurd, heeft te maken met iets visueels dat geen functionele betekenis heeft. Een klein kleurverschil, een paar vlekken of iets dergelijks, waardoor het niet kan worden verkocht omdat we een perfectieparadigma hebben. Daarom is het onze missie om een esthetiek te creëren die alle kleine foutjes viert. Dat we blij zijn met de verschillen en dat het ons eraan herinnert dat we niet zo perfect zijn als we denken, zegt hij.

 

Bekijk hier meer foto's van Tscherninghuset

FEITEN: Over Næste ApS

  • Næste is met architect-, ingenieur- en timmermansvaardigheden in eigen huis een totaalleverancier van kant-en-klare loodsoplossingen voor de professionele vastgoedmarkt.
  • De producten van Næste zijn FSC Recycled-gecertificeerd, geven DGNB-punten voor circulariteit en sociale verantwoordelijkheid en het bedrijf is in 2023 B-Corp-gecertificeerd.
  • Næste werkt eraan gedragsveranderingen in de bouw te bevorderen die leiden tot een verantwoordelijker gebruik van hulpbronnen en een duurzamere aanpak, ook met betrekking tot het opnemen van ongeschoolde arbeid.
  • Het doel is om aan te tonen dat hergebruik op industrieel niveau met concurrerende producten mogelijk is in de bouw.
  • Næste ziet het potentieel in de kleinste gebouwen (secundaire bebouwing), zoals loodsen, en hoe ze een grote rol kunnen spelen in de overgang naar een meer duurzame bouwsector.
  • Næste werkt samen met een aantal grote bouwheren, sloopbedrijven, aannemers en andere leveranciers van circulaire producten aan deze agenda en heeft zowel de Sustainable Construction Award in 2021 als de Climate Award van de gemeente Roskilde in 2023 gewonnen

Meer artikelen over renovatie en transformatie

Bekijk meer actuele thema's