Inleiding tot goede akoestiek
De akoestiek in een ruimte kan worden omschreven als de nagalmtijd van de ruimte, dus hoe lang het duurt voordat een geluid in de ruimte wegsterft.
De nagalmtijd is sterk afhankelijk van de oppervlaktestructuur van de ruimte. Harde en gladde oppervlakken zoals beton en gips zorgen voor een lange nagalmtijd, terwijl materialen met een open oppervlaktestructuur zoals Troldtekt-akoestische plafonds voor een korte nagalmtijd en dus een zeer goede akoestiek zorgen.
- De open structuur van Troldtekt absorbeert geluid
- Hoge geluidsabsorptie zorgt voor een korte nagalmtijd
- Een korte nagalmtijd maakt het gemakkelijker om te horen wat er wordt gezegd
- De geluidslast wordt geminimaliseerd
Verderop op de pagina staat meer informatie over de belangrijkste basisbegrippen van ruimteakoestiek: geluid en lawaai, frequentie, geluidsdruk, nagalmtijd, geluidsabsorptie en spraakverstaanbaarheid.
Bekijk ook hoe de meest gebruikte opbouw van een Troldtekt-plafond eruitziet.
Inleiding tot de akoestiek
In deze video worden de belangrijkste basisbegrippen van ruimteakoestiek uitgelegd.
Een goede akoestiek in een ruimte is een voorwaarde voor een goed binnenklimaat. Als de akoestiek slecht is, wordt geluid lawaai en hoor je niet wat er wordt gezegd.
Een goede akoestiek is belangrijk voor het welzijn thuis, op het werk, op school, in een instelling, in een zwembad, bioscoop of theater. Met andere woorden, in elke ruimte waar mensen samenkomen.
Geluid en lawaai
Geluid is een drukgolf die door de lucht beweegt. Meestal wordt onderscheid gemaakt tussen geluid en lawaai. Aangename, geordende golven noemen we geluid, terwijl chaotische en opdringerige golven worden bestempeld als lawaai.
Zuiver wetenschappelijk is geluid:
"Elastische moleculaire trillingen in de lucht of andere materialen die een kettingreactie veroorzaken door de dichtstbijzijnde deeltjes in beweging te brengen. Geluid verspreidt zich met een bepaalde snelheid; dit wordt de geluidssnelheid van het betreffende medium genoemd."
Frequentie
Frequentie is een uitdrukking van het aantal trillingen dat een geluidsgolf per seconde opneemt. De frequentie wordt gemeten in hertz (Hz). 100 Hz komt overeen met 100 trillingen per seconde. Basgeluiden hebben een lage frequentie, hoge tonen een hoge frequentie.
Laagfrequente basgeluiden hebben lange, zachte geluidsgolven met weinig trillingen per seconde, terwijl hoge tonen veel trillingen per seconde hebben.
De golflengte in de lucht voor een geluidsgolf met een frequentie van 20 Hz is bijvoorbeeld 17 m, terwijl de corresponderende golflengte voor een hoogfrequente geluidsgolf met een frequentie van 20 kHz slechts 1,7 cm is.
Er is dus een omgekeerde evenredigheid tussen de golflengte en de frequentie.
Nagalmtijd
De nagalmtijd is de tijd die een geluid in een ruimte nodig heeft om uit te doven. Wetenschappelijk uitgedrukt is dit de tijd in seconden dat het geluidsniveau met 60 dB daalt nadat de geluidsbron is gestopt.
Bij harde, reflecterende oppervlakken (1), duurt het lang voordat het geluid verdwijnt, omdat het geluid meerdere keren weerkaatst voordat het verdwijnt. Bestaan de oppervlakken in de ruimte daarentegen uit absorberende materialen (2), dan zal het geluid snel verdwijnen.
Geluidsabsorptie
Een korte nagalmtijd wordt bereikt door materialen te gebruiken die geluid goed absorberen. Deze eigenschap wordt beschreven door middel van een absorptiecoëfficiënt, aangegeven met de Griekse letter a (alfa).
Harde en onbuigzame materialen met een glad oppervlak (1) hebben meestal een lage absorptiecoëfficiënt, terwijl materialen met een zacht, ruw of poreus oppervlak (2) doorgaans een hoge absorptiecoëfficiënt hebben.
Hoe groter het deel van het totale oppervlak van de ruimte dat geluid absorbeert, hoe minder nagalm de ruimte zal hebben. Daarom is het belangrijk om een materiaal met een hoge absorptiecoëfficiënt te kiezen voor grote oppervlakken.
Op die manier kan de nagalmtijd worden geregeld en verkort, zodat er een goed geluidsklimaat met een helder en duidelijk geluidsbeeld ontstaat.
Vaak is het plafond het makkelijkste deel van een ruimte om een akoestiekregulerende bekleding voor te kiezen, omdat dit doorgaans een groot regelmatig oppervlak is.
Spraakverstaanbaarheid
Is er een lange nagalmtijd in een ruimte waarbij de gesproken woorden niet wegsterven voordat de volgende woorden de luisteraar bereiken? Dit leidt tot slechte spraakverstaanbaarheid en de luisteraar heeft moeite om te begrijpen wat er wordt gezegd. Geluidsabsorptie daarentegen zorgt voor een korte nagalmtijd, een goede akoestiek en een goede spraakverstaanbaarheid.
Troldtekt® & akoestiek
In een villa, vakantiehuis of appartement kiest men meestal voor een zogenaamd direct gemonteerd plafond. Dat wil zeggen een plafondbekleding die met schroeven of beugels direct aan een latwerk tegen het plafond is bevestigd.
Meestal kiest men ervoor om met minerale wol te isoleren achter de plafondpanelen, en dat zorgt dan ook voor de beste geluidsabsorptie.
De opbouw van een Troldtekt-plafond kan er als volgt uitzien:
De grafiek rechts laat zien hoe deze constructie met een Troldtekt-plafond het geluid in de ruimte absorbeert. En zoals te zien is in de curve, wordt geluid geabsorbeerd in het volledige frequentiebereik van normale spraak (250-2000 Hz) tussen 0,75 en 1,00 of tussen 75 en 100%.
Geluid wordt 100% geabsorbeerd wanneer de geluidsabsorptie gelijk is aan 1.
Akoestiekcalculator
Met de akoestiekcalculator van Troldtekt krijg je snel een idee van de akoestiek in een ruimte.
Voer de afmetingen en materiaalkeuze van de ruimte in en de akoestiekcalculator genereert een overzichtelijk rapport met nagalmtijden, absorptieoppervlak en andere nuttige informatie over de akoestiek.